مهندس فريد نجات بخش مديرعامل شرکت بهيار صنعت سپاهان در مصاحبه راه دانا در تاريخ 01/02/1397، به تشريح مشکلات دستگاه‌هاي ايکس ری خارجي پرداختند. ايشان در اين مصاحبه از سوء استفاده گروهک تروريستي از دستگاه ايکس ری کانتينری سخن مي گويند.
———————————————————————————————————————————————————–
سؤال: چه اتفاقي مي‌افتد که براي بررسي کالاها به دستگاه‌هاي بازرسي احتياج مي‌شود؟
گاهي اوقات که حجم کالا بالا مي‌رود، توقف کشتي‌ها و يا توقف بار در انبارها و بررسي تمامي محصولات غيرممکن مي‌شود و براي بازرسي کالاها نياز به تجهيزاتي است که کار گمرک را راحت‌تر کند تا حداقل شک بازرس نسبت به قاچاق بودن يا نبودن محصول برطرف شود.
سؤال: تمامي کالاها در کشور ما با اين دستگاه‌ها بررسي مي‌شود؟
فقط براي کمتر از هشت درصد از کالاها اين اتفاق مي‌افتد؛ امّا در کشوري مانند امريکا صد در صد کالاهاي ورودي به گمرک را با دستگاه‌هاي ايکس ري بررسي مي‌کنند.
سؤال: چه تعداد از اين دستگاه‌ها در کشور وجود دارد؟
تعداد دستگاه‌هاي ايکس ری در دولت قبل پنج و در حال حاضر دوازده دستگاه است. امّا در برخي گمرک‌هاي مهم مانند شهيدرجايي دو دستگاه هم پاسخ گوي نياز نيست؛ هرچند همين دستگاه‌ها هم مي‌توانند مشکلاتي را به همراه داشته باشند.
سؤال: مگر اين دستگاه‌ها براي دقت بيشتر نيستند؛ پس چه مشکلاتي مي‌توانند به وجود بياورند؟
وقتي‌که يک دستگاه خارجي در کشور داريم، در حقيقت نرم‌افزار اين دستگاه در اختيار خارجي‌هاست و وقتي‌که اين اتفاق بيفتد يعني کل اطلاعاتي که در دستگاه ثبت و ضبط مي‌شود، هم در صادرات و هم در واردات در اختيار همان کشور سازنده نرم‌افزار قرار مي‌گيرند که اين‌يک فاجعه است.
سؤال: کشور سازنده نرم‌افزار اطلاعات را چگونه به دست مي‌آورد؟
بهتر است براي درک بهتر مثالي بزنم؛ آي سي‌هاي شرکت اينتل که اسرائيلي است در تمامي لپ‌تاپ‌ها موجود است و با يک بروز رساني رايانه، تمامي اطلاعات در اختيار اسرائيل قرار مي‌گيرد؛ يعني درواقع آن‌کسي که ارائه‌دهنده نرم‌افزار است هرگونه اطلاعاتي که فکرش را بکنيم از ما در اختيار دارد.
سؤال: تابه‌حال اين مشکلات به اثبات هم رسيده؟ يعني نمونه‌اي وجود دارد که مثال بزنيد؟
سوريه با چنين مشکلاتي مواجه بود. دستگاه‌هاي بازرسي در گمرک‌ها بودند و کالاها را بازرسي مي‌کردند. داعش با شرکت‌هاي خارجي ارتباط مي‌گرفت و زمان‌هايي بود که کاميون‌هاي حامل مواد منفجره از زير دستگاه ايکس ري رد مي‌شد و چون از قبل داعش و ساير گروه‌هاي شورشي با کشور سازنده نرم‌افزار اين دستگاه هماهنگ کرده بودند، يک فيلم که از قبل ذخيره‌شده در سيستم دستگاه نمايش داده مي‌شد. اکنون اين نرم‌افزار در شرکت بهيار صنعت توليد شده است.
اين موارد در بحث‌هاي امنيتي کشور خيلي مهم است. جمهوري اسلامي ايران با توجه به وضعيت حساس و دشمناني که دارد نياز مبرم به نرم‌افزارهاي داخلي در اين حوزه داشت. نخستين دستگاه بازرسي کالاي ملّي موسوم به ايکس ري در شرکت بهيار صنعت سپاهان که در حيطه توليد دانش و علم فعاليت مي‌کند توليد شد.
سؤال: موارد کاربرد اين دستگاه ملّي کجاست؟
اين دستگاه‌ها را مي‌توان علاوه بر گمرک‌ها، در شريان‌هاي حساس استفاده کرد و يا حتّي در اختيار نيروي انتظامي براي بررسي و بازرسي‌ها قرارداد. قابليت سيار بودن اين دستگاه، موارد مصرف متعددي را در اختيار مي‌گذارد.
سؤال: قيمت اين دستگاه در مقايسه با دستگاه‌هاي خارجي چطور است؟
قيمت اين دستگاه يک‌سوم نمونه‌هاي مشابه خارجي است. در حال حاضر دستگاه‌هاي ایکس ری کانتینری خارجي باقيمتي حدود 40 ميليارد تومان به فروش مي‌رسند. البته خدمات پس از فروش و اپراتوري در اين زمينه خيلي مهم است و ديگر با استفاده از اين دستگاه، نيازي به پشتيباني از خارج از کشور نيست و همين مورد هم هزينه‌ها را کاهش مي‌دهد و هم سرعت خدمت‌رساني را بالا مي‌برد.
